فضای مجازی، تهدید یا فرصت؟|شبکه ملی اطلاعات؛ راهکار مقابله با کودک‌آزاری در فضای مجازی

به گزارش پایداری ملی به نقل از خبرگزاری تسنیم، سوءاستفاده از کودکان در فضای مجازی از معضلات بزرگی است که به چالش جدیدی در سطح دنیا، برای این روزهایی که استفاده از اینترنت و فناوری‌های نوین اطلاعاتی متداول شده است، تبدیل شده است، از مجبور کردن کودکان به خودنمایی در فضای مجازی توسط والدین گرفته تا سوءاستفاده‌های جنسی از آنان در این فضا برای مقاصد مالی و اقتصادی، همگی از مصادیق بی‌توجهی به حقوق کودکان و به خطر انداختن امنیت روحی و جسمی کودکان است که متأسفانه اخیراً گزارش‌های فراوانی در سطح دنیا در این باره مخابره شده است.

یکی از بسترهای اصلی زمینه‌ساز معضل کودک‌آزاری اینترنتی برای کودکان، بازی‌های آنلاین و استفاده از ابزار چت است که در بسیاری از پلت‌فرم‌های بازی، عاملی برای سوءاستفاده از آنان شده است. بسیاری از سوءاستفاده کنندگان از کودکان با استفاده از بستری که پلت‌فرم‌های چت آنلاین فراهم کرده‌اند، کودکان را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند. آنها ابتدا با قربانیان خود، رفتاری دوستانه دارند و سپس به همه ابعاد زندگی آنلاین و آفلاین آنها نفوذ می‌کنند. این مشکل و معضل فضای مجازی در سطح دنیا، در اغلب پلت‌فرم‌های بازی‌های آنلاین همچون ایکس‌باکس و سایر پلت‌فرم‌های بازی آنلاین دیگر مشابه راب لوکس، ماینکرفت، پلی‌استیشن و غیره وجود دارد.

با گسترش این فضا و افزایش سوءاستفاده‌های صورت‌گرفته از کودکان در این بسترها، تدوین فرآیندهایی مستحکم و اطمینان‌بخش برای مقابله با این معضل، تهیه سریع و بموقع گزارش‌های سوءاستفاده توسط شرکت‌های پلت‌فرم بازی های آنلاین و اقدام سریع برای حذف محتوای نامناسب و رهگیری و تعلیق حساب کاربری سوءاستفاده کننده از بدیهیات ضروری است، این مسئله موجب شده است مقرراتی برای مقابله و مجازات چنین رفتاری در فضای مجازی اعمال شود، بر این اساس طبق گزارشی که تایمز در سال 2017 منتشر کرده است، مردی به‌دلیل تهدید یک کودک به تجاوز و قتل در چت ایکس‌باکس به 15 سال حبس محکوم شد.

 از راه‌های دیگر مقابله با پدیده کودک‌آزاری اینترنتی، مسئولیت‌پذیری پلت‌فرم‌ها و اعمال نظارت و محدودیت از سوی آنها است. البته برخی شرکت‌های فناوری در سطح دنیا از جمله مایکروسافت علی‌ر‌غم بی‌تفاوتی نسبت به برخی مسائل اخلاقی و بیشتر به‌دلایل اقتصادی و کسب منفعت، در مقابله با معضل سوءاستفاده از کودکان در فضای مجازی، تکنیک جدیدی را برای شناسایی و گزارش شکارچیانی که در فضای آنلاین سعی در اغوای کودکان دارند، ابداع کرده است. این فناوری با عنوان پروژه آرتمیس (ARTEMIS) به‌صورت رایگان در اختیار شرکت‌های خدمات آنلاین قرار خواهد گرفت که امکان چت را برای کاربران فراهم می‌کنند.

متأسفانه با توجه به حاکمیت دیکتاتورمآبانه اینترنت در جهان و انحصاری بودن نظام اینترنتی جهان نزد آمریکا، و همچنین به‌واسطه دیگر قلدرمآبی‌های این کشور در ایجاد موانع برای توسعه و خودکفایی مدیریت اینترنتی سایر کشورها، خدمات ابزار طراحی‌شده توسط شرکت‌های فناوری اطلاعات برای مقابله با کودک‌آزاری آنلاین، در دسترس دستگاه قضایی کشورهایی مانند ایران قرار نمی‌گیرد و این ابزار با توجه به شرایط حاکم، کارکرد داخلی برای آمریکا و احتمالاً سایر کشورهای همراه با سیاست‌های آن به‌همراه خواهد داشت.

لذا ضرورت دارد تلاش و اقدامات مضاعف در داخل کشور، برای ایجاد شبکه ملی اطلاعات مدنظر واقع شود تا با تدوین سیاست‌های دقیق و اصولی، ضمن شکستن انحصار اینترنتی آمریکا و برطرف کردن خلأهای امنیتی فرهنگی فضای مجازی در کشور، مسیر تولید و طراحی ابزارهای بومی مشابه برای حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان در فضای مجازی و  مقابله با کودک‌آزاری آنلاین هموار شود. البته پیش‌نیاز انجام این مهم، پرداختن به اصل مقوله کودک‌آزاری اینترنتی در کشورمان است که از موضوعاتی است که توجه بیشتر سازمان‌ها و نهادهای درگیر مرتبط با این مقوله را می‌طلبد.